Сурет: Shutterstock
Санаулы күн бұрын Шанхай қаласында қытай бойжеткен жұрт алдында Tesla сомпаниясын ауыр сынға алып шу шығарды, сол ақ екен бүкіл қытайлық ақпараттар жаппай қаралауға көшті. 2019 жылы сәтті келіссөздер арқылы өздері ұсыныспен шақырған компанияға неге сонша шүйлікті? Бұнда үлкен халқаралық гео саясат жатса керек.
1. Әлемдегі ең ірі электрмен жүретін автокөлік қытай базарында ең алдыңғы орынды иеленді. Деседе ең тетік техникалық бөлшектері Америкадан келетін.
2020жылы 30 желтоксанда қытайдағы жалпы электр автокөліктердің 40% ін иелері. Одан кейін қытайдың Вэй Лай, шияофен компаниясының автоколыктеры болды. Деседе Tesla ның техникалық өресі бәрінен ылғары болғандықтан қалған бәсекелестеріне ауыр қысым әкеліп отыр.
2. Американың жобасы деген күдік. Қазір қытайда tesla ның тормозы жарамсыз, автоматты қозғалтқыш системасы толымсыз деген сылтаулармен көлік тоқтату адаңдарына кыргызбей жатыр, жолдардада тосқауылдар көбейді. Әл жәзирә арнасының түсіндіруінше қытай үкіметі бұл корпорация ны Американың тыңшылық құралы деп қарап отыр, жалпыға белгілі қытайда интернет тек ел ішінде ғана ашық, сырт елдердің сайттары онда ашылмайды, google, Wikipedia, facebook, twitter, YouTube... Барлығын шектелген, тек қытай компартиясын дәріптейтін сайттар ғана ашық. Teslaның автоматты қозғалтқышқ системасы, интернеты спутникке жалғанған, онда шетел интернет беттері ашыла береді, қытай үкіметі интернет қорғаны шектей алмайды, халықтың компартияга сенімі жоғалуы мүмкін, сосында жағыдай диктатуралы елге зиянды.
Автоколыкте тыңшылық нәзік аппараттар бар дегенде күмән бар дейді алжазира арнасы, егер шын болса бұл қытайдың ұлттық қауіпсіздігіне аса қауіпті деген сөз.
3. Америка -қытай ара-қатынасының күннен-кунге ушығуы. Екі держава арасында сауда, экономика қақтығысы ғана емес, техникалық бәсекелер де белең алып бара жатыр. Американың Huawei ді шектеуыне ұқсас қытайдың Tesla ны бәрібір бір күні шектейтіны түсінікті.
Ерзат Кәрібай "Арман" АКО